Tim mạch là bệnh lý phát triển thầm lặng nhưng mang tới những di chứng nặng nề cho sinh mạng chúng ta. Trong vài năm gần đây, tỷ lệ chết vì các bệnh tim mạch ngày càng tăng ở một số quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Vậy liệu những điều cần lưu ý đối với bệnh lý này như thế nào? Hãy cùng Dr Spa tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!
Bệnh tim mạch là gì?
Bệnh tim mạch là những tình trạng ảnh hưởng đến sức khoẻ của trái tim và sự vận động của các mạch máu gây suy yếu chức năng làm việc của tim. Các bệnh tim bao gồm: những bệnh mạch máu như bệnh động mạch vành, bệnh cơ tim, rối loạn nhịp tim và suy tim.
Bệnh gây hẹp, xơ cứng và nghẽn mạch máu, làm gián đoạn hoặc không cung cấp đủ Oxy đến não và nhiều bộ phận khác trong cơ thể. Từ đó khiến nhiều cơ quan bị suy giảm chức năng và huỷ hoại các bộ phận dẫn đến tử vong.
Bệnh tim có thể xảy ra với bất kỳ lứa tuổi, chủng tộc và ngành nghề. Bệnh khó chữa khỏi nhất, cần sự điều trị và theo dõi lâu dài (có thể là suốt đời) , tốn nhiều chi phí.
Những bệnh tim thường gặp
Những bệnh tim bao gồm: Các bệnh mạch máu như bệnh động mạch vành, bệnh viêm cơ tim, rối loạn nhịp tim và suy tim. Bệnh lý tim mạch xuất hiện thầm lặng nhưng mang tới nhiều hệ lụy nguy hiểm cho sức khoẻ và tính mạng của người bệnh.
Bệnh mạch vành
Bệnh động mạch vành là tình trạng tích tụ các mảng xơ vữa hoặc Cholesterol lên thành động mạch khiến lòng động mạch bị hẹp, cản trở quá trình lưu thông máu, hạn chế sự cung cấp oxy và chất dinh dưỡng tới mọi cơ quan trên cơ thể. Mảng xơ vữa phát triển to lên theo tuổi tác làm cho tim suy yếu dần.
Triệu chứng của bệnh tương đối mơ hồ, chỉ có cảm giác nặng ngực và đau tức ngực bên trái khi đi lại hoặc làm việc gắng sức. Một số trường hợp có thể kèm theo cao huyết áp, đau đầu, hoa mắt và khó thở.
Bệnh là nguyên nhân dẫn đến tử vong cao nhất với người cao tuổi vì có thể gây nhồi máu cơ tim, tuy nhiên có thể phòng ngừa được bằng cách thực hiện chế độ ăn uống hợp lý, luyện tập thể thao mỗi ngày và tầm soát bệnh theo định kì.
Tai biến mạch máu não
Tai biến mạch máu não xuất hiện khi tuần hợp máu lên não bị gián đoạn hoặc suy giảm trầm trọng, gây thiếu hụt oxy, dinh dưỡng mô não, tổn thương tế bào não dẫn đến những di chứng nặng nề ở bệnh nhân và có thể tử vong.
Các thể bệnh tai biến mạch máu não: co thắt mạch máu não, thiếu máu não thoáng qua, nhồi máu não, tắc mạch máu não, xuất huyết não gây tử vong.
Nguyên nhân gây tai biến mạch máu não:
- Cao huyết áp: người bị huyết áp cao có nguy cơ tai biến mạch máu não tăng 3-4 lần. Việc tăng áp lực máu lên thành mạch gây vỡ, thủng lòng mạch. Khi ấy, tiểu cầu và các sợi fibrin sẽ được đưa vào để làm lành tổn thương, sinh ra cục máu đông. Cục máu đông di chuyển đến vùng não gây tắc hoặc nhồi máu não.
- Xơ vữa động mạch: Những mảng xơ vữa trong động mạch khiến các mạch máu bị tắc nghẽn và gây khó khăn cho việc tuần hoàn máu. Khi các mảng xơ vữa vỡ ra sẽ hình thành những cục máu đông.
- Triệu chứng đặc trưng của bệnh là những cơn đau đầu kéo dài, chóng mặt, chân tay bủn rủn và hôn mê. Cách phòng ngừa bệnh là phát hiện sớm và điều trị kịp thời cao huyết áp và xơ vữa động mạch.
Bệnh động mạch ngoại biên (PAD)
Bệnh động mạch ngoại biên là tình trạng xảy ra khi mảng bám từ mỡ, cholesterol, canxi, mô sợi và nhiều chất khác tích tụ trong lòng động mạch mang máu lên não, một số cơ quan và các chi gây xơ vữa động mạch. Theo thời gian mảng bám cứng lên và làm hẹp thành động mạch.
Viêm tắc động mạch ngoại vi gồm 2 thể:
- Bệnh Buerger (viêm 3 lớp thành động mạch) : xuất hiện ở người trẻ tuổi (dưới 40 tuổi) và người hút thuốc lá nặng, bệnh kéo dài nhiều năm, 95% phải bỏ chi.
- Viêm, tắc nghẽn động mạch do xơ vữa động mạch thường xảy ra với người cao huyết áp và tăng chuyển hoá mỡ máu.
Các triệu chứng của bệnh động mạch ngoại biên rất mơ hồ và không rõ, điển hình là xuất hiện những cơn đau nhói sau bắp chân khi đi bộ và có thể tự lành sau 5 – 10 phút. Các triệu chứng khác có thể gặp là khó chịu, khô da, da niêm mạc đỏ và lâu ngày xuất hiện nhiều vết loét thường không liền hoặc hoại tử chi.
Bệnh van tim hậu thấp
Bệnh van tim hậu thấp là một bệnh tự miễn dịch cấp tính do vi trùng Strepcoccus beta Hemolytique gây ra. Khi nhiễm bệnh, cơ thể tạo ra những kháng thể để tiêu diệt mầm bệnh. Tuy nhiên, Strepcoccus beta Hemolytique có cấu trúc khá tương đồng với cấu trúc của mô khớp và van tim nên kháng thể cũng tấn công làm tổn thương mô khớp và van tim, gây sưng, hẹp hở van tim hoặc tử vong do suy tim.
Bệnh hay xảy ra với phụ nữ trẻ, sau tình trạng viêm khớp do nhiễm khuẩn mà không được điều trị sớm. Bệnh thường phát triển thầm lặng với các triệu chứng gồm: viêm đa khớp, viêm tim, xuất huyết dưới da, hồng ban vòng, sốt và đau khớp. .. Điều trị bệnh rất khó khăn và tốn kém bằng cách sử dụng kháng sinh để tiêu diệt liên cầu là.
Bệnh tim bẩm sinh
Bệnh tim bẩm sinh chủ yếu xảy ra trong thời kỳ bào thai. Theo ước tính, có 1 – 2% em bé sinh ra bị bệnh tim bẩm sinh hình ống động mạch, phì đại động mạch. .. Đây là nguyên nhân của nhiều trường hợp tử vong cho trẻ nhỏ trong những năm đầu đời mới.
Biểu hiện của bệnh tim bẩm sinh ở trẻ thường là tình trạng khó thở, tím tái, suy dinh dưỡng nặng và viêm phổi. Những trường hợp, trẻ không có dấu hiệu bất thường thì bệnh không nặng và chỉ được phát hiện khi kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Cách phòng ngừa bệnh tim bẩm sinh cho trẻ chủ yếu là trước khi mang thai, cha mẹ cần có sức khoẻ tốt. Trong thời kỳ mang thai, người mẹ không tiếp xúc với những chất phóng xạ, X-quang, nhiễm siêu vi. .. khi sử dụng thuốc cũng cần có chỉ định của bác sĩ.
Phình động mạch chủ bóc tách (động mạch chủ ngực)
Phình động mạch chủ bóc tách là tình trạng động mạch chủ cung cấp máu cho cơ thể bị tổn thương và phình ra ở một vị trí nào đó, dẫn đến bị rách. Vết rách thành động mạch chủ gây xuất huyết nhiều, khiến bệnh nhân tử vong nhanh.
Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là tăng huyết áp và bệnh lý động mạch chủ như xơ vữa động mạch, tuổi cao hoặc chấn thương có nguy cơ phát triển phình động mạch chủ ngực. Phình động mạch chủ bóc tách có nguy cơ tử vong cao, lên tới 95% nếu ở giai đoạn đầu.
Bệnh cơ tim
Bệnh cơ tim là bệnh lý xảy ra khi cơ tim suy yếu và không có đủ máu cung cấp cho cơ thể. Bệnh có thể xảy ra với những người khoẻ mạnh và không bị bệnh tim.
Bệnh gây tình trạng tử vong cao nếu không phát hiện và điều trị sớm. Nguyên nhân bệnh cơ tim là do sự xâm nhập của nhiều loại siêu vi trùng vào cơ thể, như siêu vi trùng Coxacki, việc sử dụng một vài loại thuốc kháng sinh hoặc do di truyền, sự thay đổi hormone tuyến giáp.
Những người bị bệnh cơ tim từ giai đoạn đầu hầu như không có dấu hiệu và triệu chứng. Khi tình trạng tiến triển nặng các dấu hiệu và triệu chứng xuất hiện bao gồm: khó thở, ho, buồn nôn, đau ngực, sưng mắt, huyết áp cao, chóng mặt. ..
Bệnh có thể phòng ngừa bằng cách duy trì thói quen sinh hoạt tốt và nâng cao sức đề kháng. Khi mệt, khó thở cần khám tim mạch ngay, không làm việc gắng sức. ..
Nguyên nhân khiến người trẻ mắc bệnh tim
Nguyên nhân gây bệnh tim ở người trẻ có thể khác so với người già và trung niên. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến khiến người trẻ mắc bệnh tim:
Di truyền
Một số bệnh tim mạch có thể được kế thừa từ thế hệ trước trong gia đình. Nếu có người thân trong gia đình mắc bệnh tim sớm, nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng cao.
Lối sống không lành mạnh
Một số yếu tố lối sống không lành mạnh có thể góp phần vào bệnh tim ở người trẻ, bao gồm:
Thói quen hút thuốc: Việc hút thuốc lá gây ra các tác động tiêu cực cho hệ tim mạch và có thể dẫn đến bệnh tim mạch.
Chế độ ăn uống không lành mạnh: Tiêu thụ nhiều thức ăn giàu chất béo, đường và muối có thể tăng nguy cơ bệnh tim ở người trẻ.
Thiếu hoạt động thể chất: Sự thiếu tập thể dục và hoạt động thể chất định kỳ có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh tim mạch.
Mức độ stress cao: Căng thẳng và áp lực tâm lý kéo dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch và gây ra bệnh tim ở người trẻ.
Bệnh lý cơ bản
Một số bệnh lý cơ bản khác nhau có thể là nguyên nhân gây bệnh tim ở người trẻ, bao gồm bệnh van tim, dị tật tim mạch, bệnh lý mạch máu và viêm nhiễm.
Sử dụng chất cấm
Sử dụng các chất cấm như ma túy, chất kích thích và thuốc láo có thể gây tổn hại đáng kể cho tim mạch và gây ra bệnh tim ở người trẻ.
Những dấu hiệu của bệnh tim nên đến gặp bác sĩ
Nếu bạn có những dâu hiệu dưới đây thì nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán bệnh tim mạch:
- Khó thở: xuất hiện chậm và tăng lên khi người bệnh nghỉ ngơi, đặc biệt khi nằm.
- Cảm giác bị đè nặng trong ngực, đau thắt ngực: là triệu chứng hay gặp của bệnh tim, nhưng cũng xuất hiện do một số bệnh lý khác về hô hấp và tiêu hoá.
- Cơ thể bị tích nước, mặt và bàn chân sưng phù: Triệu chứng phù của bệnh tim chủ yếu là phù tím hoặc phù đỏ, dấu hiệu xuất hiện từ hai bàn chân kèm theo tình trạng gan to, tĩnh mạch cổ giãn.
- Tim mệt mỏi, khò khè: cơ thể yếu, kiệt sức khi tham gia các hoạt động thường ngày. Đây là dấu hiệu thiếu máu ở tim, não và phổi.
- Ho dai dẳng, mệt mỏi: Tim bơm máu không kịp để cung cấp cho cơ thể khiến máu bị ứ đọng lại. Dịch đọng ở phổi lâu ngày gây tình trạng ho mạn tính và thở khò khè.
- Chán ăn, buồn nôn: Sự tích tụ của chất lỏng trong gan, hệ tiêu hoá khiến người bệnh biếng ăn và buồn nôn.
- Đi tiểu đêm: Người bệnh suy tim sẽ đi tiểu liên tục vào ban đêm vì sự hiện diện của chất lỏng tích tụ trong cơ thể gây phù ở nhiều bộ phận đến thận và các mạch máu.
- Nhịp tim nhanh, mạch không đều: tim đập với tần số cao hơn, yếu hoặc co bóp mạnh.
- Thở gấp, chóng mặt, lòng bàn chân vã mồ hôi.
- Chóng mặt, ngất: là triệu chứng hay gặp khi người bệnh bị loạn nhịp tim, máu lên não bị gián đoạn.
Y học hiện đại đang hỗ trợ rất tốt cho chữa trị bệnh lý tim mạch
Công nghệ kỹ thuật đã đóng vai trò quan trọng trong việc chữa bệnh tim bằng cách cải thiện nhiều phương pháp chẩn đoán và điều trị.
Điều trị: Công nghệ kỹ thuật cũng đã cải thiện nhiều phương pháp điều trị đối với bệnh tim, như:
- Phẫu thuật tim mạch: Công nghệ tiên tiến, với robot chẩn đoán và hình ảnh chi tiết của tim mạch, cho phép các bác sĩ thực hiện phẫu thuật dễ dàng hơn, hiệu quả hơn và ít tốn kém hơn.
- Thông qua động mạch: Các thiết bị nhỏ hơn đi qua động mạch giúp điều trị những bệnh liên quan tim mạch, ví dụ như đặt stent hoặc tiến hành quá trình dãn động mạch.
- Điện tâm đồ: Điện tâm đồ là một công nghệ đơn giản nhưng hiệu quả giúp theo dõi sức khoẻ của tim mạch và xác định những nguy cơ tiềm tàng.
- Thiết bị theo dõi: Các thiết bị theo dõi giúp các bác sĩ theo dõi những thông tin và số liệu liên quan sức khoẻ tim mạch của bệnh nhân, cho phép họ lựa chọn phương pháp điều trị một cách kịp thời và hiệu quả.
Làm gì để phòng ngừa bệnh lý tim mạch?
Một số biện pháp phòng ngừa bệnh tim hữu hiệu như là:
- Chế độ ăn lành mạnh Cần có chế độ ăn uống cân bằng. …
- Nên thể dục thường xuyên: . ..
- Không hút thuốc lá, thuốc lào. …
- Duy trì cân nặng lý tưởng. ..
- Khám bệnh ngoại trú. ..
- Hạn chế uống rượu, bia.
Chẩn đoán và điều trị bệnh tim mạch
Để có thể kiểm soát bệnh tình, bạn nên nắm rõ các thông tin sau đây:
Chẩn đoán bệnh tim mạch
Bác sĩ sẽ chẩn đoán bệnh tim dựa trên tiền sử bệnh của gia đình và những yếu tố nguy cơ như nghiện thuốc, tiểu đường, béo phì, stress. .. như xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu, chụp X-quang.
Ngoài ra, các xét nghiệm giúp chẩn đoán bệnh tim mạch gồm có:
- Chụp cộng hưởng từ tim (MRI) .
- Điện tâm đồ (ECG) .
- Máy theo dõi Holter.
- Siêu âm tim – Doppler tim.
- Đặt ống dẫn tim.
- Chụp cắt lớp vi tính tim (CT scan) .
Điều trị bệnh tim như thế nào?
Tuỳ thuộc vào tình trạng bệnh mà Bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị khác nhau. Một số phương pháp đã được chỉ định, như:
- Sử dụng thuốc điều trị trong những trường hợp nhiễm khuẩn tim và một số loại thuốc chữa bệnh tim tuỳ thuộc vào loại bệnh tim mà bệnh nhân gặp phải.
- Thay đổi lối sống, chế độ ăn uống, sinh hoạt: cùng với các loại thuốc điều trị thì người bệnh cần duy trì lối sống, chế độ ăn uống ít chất béo và natri, tập nhẹ, thường xuyên, không hút thuốc lá và rượu bia.
- Kỹ thuật y tế, phẫu thuật tim: Khi thuốc không điều trị bệnh được thì bác sĩ sẽ có chỉ định giúp bệnh nhân thực hiện một số kỹ thuật khác như phẫu thuật tim. Tuỳ tình trạng bệnh mà có những loại phẫu thuật thích hợp.
Bệnh tim mạch có nguy hiểm không?
Bệnh tim mạch là một tập hợp các bệnh liên quan đến tim và các mạch máu chủ yếu cung cấp dưỡng chất và oxy cho tim. Bệnh tim mạch có thể bao gồm các vấn đề như bệnh động mạch vành, nhồi máu cơ tim, đau thắt ngực, nhồi máu não, bệnh van tim, và nhịp tim không đều, chỉ đạo điện tim bất thường và nhiều bệnh lý khác.
Bệnh tim có thể rất nguy hiểm nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách. Nếu bệnh tim mạch không được kiểm soát, nó có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm đau tim cấp, nhồi máu cơ tim (tức là một phần của cơ tim không nhận đủ oxy và dưỡng chất), nhồi máu não (gây ra đột quỵ), và thậm chí tử vong.
Tuy nhiên, việc đánh giá nguy hiểm của bệnh tim cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm loại bệnh, mức độ nặng, tình trạng sức khỏe chung và tuổi tác của người bệnh. Một số người có thể sống với bệnh tim mạch mà không gặp vấn đề nghiêm trọng, nhờ vào việc kiểm soát y tế và thay đổi lối sống lành mạnh. Tuy nhiên, bệnh tim mạch vẫn là một nguyên nhân phổ biến của tử vong trên toàn cầu.
Để đảm bảo sức khỏe tim mạch, hãy duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm ăn một chế độ ăn cân đối, tập thể dục đều đặn, hạn chế tiêu thụ các chất gây hại như thuốc lá và cồn, và kiểm soát các yếu tố nguy cơ khác như huyết áp cao, mỡ máu cao và tiểu đường. Nếu bạn có các triệu chứng hoặc yếu tố nguy cơ liên quan đến bệnh tim, hãy tham khảo bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.
Người bệnh tim mạch nên ăn gì?
Bệnh tim, người bệnh nên ăn gì và không nên ăn gì?
Những thực phẩm nên ăn
Người bị bệnh tim cần có chế độ ăn vừa hợp khẩu vị, lại giúp bảo vệ trái tim của mình. Trong khẩu phần ăn của bệnh nhân tim mạch nên có các loại thực phẩm sau đây:
- Ngũ cốc nguyên cám và chất xơ
- Các loại rau quả chứa nhiều vitamin, chất dinh dưỡng và khoáng vi lượng.
- Uống nhiều sữa.
- Đậu nành.
- Chuối, bưởi, quýt, cam.
- Cá
- Các loại cá
- Trà xanh
Ngoài ra cần kiểm soát chất béo, lượng calo và cholesterol trong mỗi khẩu phần ăn.
Những thực phẩm kiêng ăn
Bên cạnh các loại thực phẩm tốt cho tim mạch thì người bệnh cần tránh những loại thực phẩm có thể làm tình trạng bệnh diễn biến xấu đi, gồm có:
- Những loại thực phẩm giàu natri.
- Thực phẩm giàu chất béo, dầu.
- Thực phẩm chế biến sẵn, đồ đông lạnh và thức ăn đường phố.
- Thức uống có cồn và chứa chất bảo quản.
Vậy là qua bài viết trên đây, Dr Spa đã cung cấp cho các bạn các thông tin, triệu chứng về bệnh tim mạch cũng như các vấn đề cần lưu ý về bệnh này. Nếu có bất kỳ thắc mắc gì hãy để lại bình luận ngay phía dưới để chúng tôi có thể hỗ trợ các bạn ngay nhé!
