Siêu âm thai là kỹ thuật không hề lạ lẫm gì với nhiều người dân Việt Nam. Nhưng việc hiểu biết đúng kỹ thuật siêu âm thai như thời điểm thực hiện, tổng số lần thực hiện, chi phí thực hiện hay những cơ sở siêu âm thai tốt lại không phải ai cũng nắm được. Sau đây DR SPA sẽ giúp bạn giải đáp các câu nói trên nhé!
Siêu âm là gì và siêu âm thai là gì?
Siêu âm là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại để dựng lên hình ảnh của cơ quan – bộ phận trong cơ thể thông qua sóng siêu âm. Và siêu âm thai cũng là dựng lên hình ảnh của thai nhi trong bụng mẹ, qua việc sử dụng sóng siêu âm với tần số mà tai bình thường không cảm nhận được.
Sóng siêu âm được sinh ra từ đầu dò siêu âm và được bác sĩ đặt trên bụng của bà mẹ, đầu dò này sẽ được bác sĩ xoay theo nhiều hướng để tạo ra nhiều loại sóng siêu âm, khi sóng đi qua thành bụng của người mẹ đến thai nhi thì sóng siêu âm sẽ dội ngược về phía đầu dò. Lúc này, hệ thống cảm biến sẽ tiếp nhận các sóng phản lại rồi truyền đến máy siêu âm, máy sẽ phân tích dữ liệu và chuyển chúng thành ảnh hiện trên màn hình giúp bác sĩ và bà mẹ quan sát. Với những hình ảnh này, bác sĩ sẽ đánh giá xem tình trạng thai nhi có ổn định không hay có dấu hiệu bất thường gì liên quan đến thai không, qua đó đưa ra lời cảnh báo và căn dặn bà mẹ.
Siêu âm thai có gây hại không?
Suốt quá trình lịch sử từ khi có máy siêu âm đến ngày nay đã có khá nhiều thí nghiệm cũng như nhiều thông tin được thế giới công nhận và chứng minh rằng siêu âm thai là không có hại đối với bà mẹ cũng như thai nhi. Bởi bản chất của sóng siêu âm chính là tiếng động có tần số cao nên tai người không nhận ra được, do vậy không bị nhiễu và không hại đến sức khoẻ.
Đặc biệt với các trường hợp thai kém phát triển, hay suy thai, hoặc cấp cứu sản khoa thì việc siêu âm thai có thể diễn ra với tần suất cao hơn bình thường: hàng ngày, hàng tuần, và nhiều lần cách đó chỉ một vài phút. Do đó, mọi người có thể thực sự yên tâm bởi siêu âm thai là kỹ thuật không chỉ làm hại sức khoẻ bà mẹ và trẻ em, mà đem đến nhiều tiện ích trong theo dõi bảng cân nặng thai nhi theo tuần, chẩn đoán cũng như dự báo bệnh của bà mẹ và trẻ em.
Siêu âm thai có các loại như thế nào?
Siêu âm thai bao gồm nhiều loại dưới dây:
Siêu âm đầu dò âm đạo
Là loại siêu âm sử dụng loại đầu dò đặc biệt (nhỏ và thẳng) để đưa vào trong âm đạo, giúp quan sát rõ ràng nhất về cấu trúc của tử cung – phần phụ ngay khi đầu dò được đưa tới gần cổ tử cung. Đây là kĩ thuật được ưu tiên để đánh giá và chẩn đoán thai nhỏ, bởi vì kích thước thai nhỏ nên cần một kĩ thuật có độ chính xác cao.
Khác với những kĩ thuật siêu âm đường bụng, kĩ thuật này sản phụ cần đi tiểu nhiều trước khi siêu âm vì bàng quang không chèn vào tử cung phần phụ nên có thể quan sát được rõ ràng hơn.
Kĩ thuật có thể được thực hiện ngay khi người mẹ có dấu hiệu rối loạn kinh nguyệt cho đến khi thai 12 tuần tuổi, giúp đánh giá xem thai đã vào buồng tử cung hay chưa, số lượng thai là bao nhiêu, có tim thai không và tần số tim thai thế nào, xác định kích thước phôi thai để đưa ra kế hoạch sinh; đồng thời siêu âm đầu dò còn đánh giá được tình trạng bánh rau, dây rốn, nhau thai, hoặc những bất thường như tụ dịch – tụ máu dưới màng bụng, nguy cơ sảy thai, thai ngoài tử cung. .. Nhờ đó, các bác sĩ có thể chẩn đoán và xử lý sớm đối với thai phụ để hạn chế các tai biến nghiêm trọng.
Siêu âm thai 2D – Doppler màu
Là kĩ thuật siêu âm đường bụng sử dụng đầu dò 2D nhằm đánh giá những chỉ số sinh trắc của thai bao gồm: chiều dài đầu mông, đường kính lưỡng đỉnh, chu vi đầu, chu vi bụng, chiều cao xương đùi; từ đó ước tính được trọng lực thai nhi và đánh giá tình trạng tăng trưởng của thai so với tuần tuổi có bình thường không. Để đánh giá tình trạng tim thai, tình trạng bánh rau, ối cũng như những thông số khác mà siêu âm 2D – Doppler màu quan sát được, bao gồm tình trạng động mạch tử cung, động mạch trung thất và hệ thống tĩnh mạch. Đây là kĩ thuật hay được sử dụng khi thai được khoảng 10 tuần tuổi, khi đó kích thước thai khá to và có thể dễ quan sát thông qua đường bụng. Đặc biệt trong các tuần cuối cùng của thai kỳ thì đây là kĩ thuật đầu tay nhằm đánh giá tình trạng thai nhi trước khi sinh, do lúc này thai đã khá lớn nên phải sử dụng siêu âm thai 4D hoặc siêu âm đầu dò âm đạo. Trong các tuần này, bác sĩ sẽ siêu âm thai nhằm xác định độ lớn và khả năng đẻ thường hoặc sinh mổ, đồng thời có thể quan sát tình trạng dây rốn khi siết cổ hay mở. .. ; tình trạng bánh rau gồm: điểm xoắn, có tụ máu hay dập rau không. .. ; tình trạng thai: thiểu dịch, bình thường hoặc vô nước ối.
Siêu âm thai 3D – 4D
Sử dụng đầu dò 4D nhằm dựng nên hình ảnh 3 chiều của em bé và di chuyển theo thời gian thực là kĩ thuật siêu âm 3D – 4D. Kỹ thuật này đòi hỏi bác sĩ có tay nghề cao, tỉ mỉ và cẩn trọng, chính xác cũng như hệ thống máy móc tiên tiến sẽ giúp đánh giá toàn diện từng cơ quan bộ phận của thai nhi. Những thời điểm được khuyên để thực hiện siêu âm thai 3D – 4D là:
- Mốc thứ nhất: khoảng từ tuần 11 đến tuần 13, siêu âm thai đánh giá đúng tuổi thai và đưa ra kế hoạch sinh cùng với một vài cấu trúc cơ thể để xác định sự bất thường hình thái cũng như những dấu hiệu của bất thường ở thai nhi như: không rõ xương gò má, có khoảng trắng sau gáy. .. Siêu âm thai 4D quý I có kèm với xét nghiệm Double test nhằm phát hiện nguy cơ bất thường bẩm sinh cho em bé và làm xét nghiệm đánh giá nguy cơ tiền sản giật ở bà mẹ suốt thai kỳ đó.
- Mốc thứ hai: khoảng từ tuần 20 đến tuần 22, lúc này thai đã dần hoàn chỉnh một số cơ quan – bộ phận trong cơ thể như hệ tiêu hoá, hệ tim mạch và cơ quan sinh dục. .. Siêu âm thai cũng dựng được hình ảnh khuôn mặt của em bé, đánh giá cấu trúc mắt – mũi – tai, đánh giá tay chân của em bé xem có đầy đủ răng miệng không, tay chân có thẳng không. Siêu âm thai cũng đánh giá cấu trúc tim – đại động mạch, loại trừ một số bệnh tim bẩm sinh. Ngoài ra có thể đánh giá một số cấu trúc khác như bánh rau, dây rốn, tử cung. ..
- Mốc thứ ba: khoảng giữa tuần 30 đến tuần 32, đánh giá hệ cơ quan – điện phân một lần nữa sau mốc tuần 22 để xác định những bất thường phát sinh trước. Đánh giá chiều nặng của thai, sự phát triển của thai và tình trạng rau – ối – dây rốn.
Khi siêu âm thai cần chú ý điều gì?
Phần lớn trước khi siêu âm thai, mọi bà mẹ cần đi tiểu để giúp bàng quang không chèn ép vào tử cung, chỉ có trường hợp thai nhỏ hơn hoặc cần đánh giá cổ tử cung thì bác sĩ sẽ cho nhịn tiểu trước khi siêu âm.
Ngoài ra, khi bác sĩ đặt lịch đi siêu âm, bạn nên thực hiện chính xác thời gian đến điểm hẹn. Vì đến trễ sẽ hạn chế tầm quan sát do thai lớn quá tuần khiến cho đánh giá về cấu trúc phức tạp hơn hoặc các cấu trúc không chính xác (ví dụ như khoảng trắng sau gáy cần đo đạc khi thai được 11 tuần đến 13 tuần 6 ngày – lúc đó giá trị này sẽ không có ý nghĩa; hoặc trên 34 tuần việc đánh giá đầu hoặc tim thai sẽ nhiều khó khăn vì thai đã to, buồng tử cung đã hẹp và cản trở sự quan sát của bác sĩ)
Đồng thời, ở các mốc siêu âm thai bạn sẽ được nhiều bác sĩ làm các xét nghiệm máu và xét nghiệm huyết học. Do đó, cần kiêng ăn uống nhằm đánh giá những thông số máu được chuẩn xác, kể cả xét nghiệm đánh giá nguy cơ tiểu đường thai kỳ. Sau khi xét nghiệm máu xong xuôi, bạn có thể ăn một chút nhằm giảm nguy cơ hạ đường huyết thì lúc đó mới đến bác sĩ siêu âm.
Một số trường hợp trong khi siêu âm thai thấy em bé bị nghiêng hoặc tư thế không phù hợp với kiểm tra, bác sĩ sẽ dừng ngay và yêu cầu thai phụ ra ngoài đi lại để em bé xoay đổi tư thế, bà mẹ cần vận động nhẹ nhàng và thường xuyên hơn thì em bé có thể nhanh chóng chuyển tư thế – rồi bắt đầu khảo sát.
Địa chỉ siêu âm thai ở đâu tốt TPHCM?
Siêu âm thai tốt phụ thuộc vào khá nhiều thứ, từ máy móc đến người. Do đó, nơi nào có máy móc tiên tiến, đồng bộ và ứng dụng nhiều kỹ thuật mới thì đương nhiên chất lượng sẽ tốt hơn các cơ sở không đầu tư máy móc – thiết bị. Ngoài ra, yếu tố nhân lực bác sĩ và kỹ thuật viên cũng rất cần thiết. Vì cùng một loại máy móc, cùng loại thuốc nhưng không phải ai cũng chẩn đoán và điều trị được ngay, do đó trình độ tay nghề và hiểu biết của bác sĩ là hết sức cần thiết. Do khác biệt về máy móc và đội ngũ nhân lực nên chi phí siêu âm thai cũng khá khác nhau ở mỗi cơ sở. Nhưng về cơ bản, chi phí siêu âm thai 2D – Doppler màu chỉ dao động trong khoảng 100 – 200 nghìn đồng; chi phí siêu âm thai 4D thì cao hơn và có thể dao động từ hơn 200 – 500 nghìn đồng; đây đều là các loại giá tạm chấp nhận được với hầu hết mặt bằng chung của người dân Việt Nam
Các mẹ bầu nên lựa chọn cho mình một địa chỉ khám siêu âm thai ngay từ những ngày đầu có em bé, giúp bác sĩ có thể nắm bắt được chính xác quá trình tăng trưởng của em bé cũng như tình trạng sức khỏe sinh sản của bà mẹ. Qua đó sẽ có các lời tư vấn và cách quản lý thai nghén tốt nhất, cũng như phòng ngừa một số tai biến y khoa có thể tránh được như tiền sản giật, rau sinh non. ..
Trên đây, bài viết đã chia sẻ những thông tin về siêu âm thai là gì? Hy vọng với những kiến thức mà Dr Spa chia sẻ sẽ mang lại những thông tin hữu ích dành cho các mẹ bầu. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào hãy liên hệ ngay cho chúng tôi để được giải đáp thắc mắc nhé!
