Chiều cao, cân nặng và sự phát triển của trẻ đang là mối quan tâm của nhiều bậc cha mẹ hiện nay. Một em bé nặng cân có thể khi lớn lên sẽ không phát triển giống như một đứa trẻ thừa cân, tuy nhiên một đứa trẻ béo phì thường lớn dần và trở thành một người trưởng thành bị béo phì. Bài viết sau đây do Dr Spa cung cấp về sự phát triển thể chất của trẻ có thể hữu ích phần nào cho quý bậc phụ huynh.
Trẻ nhỏ như thế nào là béo phì?
Chiều cao, cân nặng quyết định sự phát triển của đứa trẻ, đặc biệt là đối với các vấn đề liên quan đến trẻ béo phì đang rất cần được quan tâm để có thể giúp đứa trẻ được khỏe mạnh hơn.
Cha mẹ có thể theo dõi sự phát triển của con mình thông qua biểu đồ tăng trưởng. Nhìn lên trên biểu đồ tăng trưởng, cha mẹ có thể thấy được rằng sự phát triển của con mình khi so sánh chúng với những đứa trẻ cùng độ tuổi. Theo biểu đồ tăng trưởng thuộc Tổ chức Y tế thế giới (World Health Organization – WHO), nếu cân nặng và chiều cao của trẻ lớn hơn bách phân vị thứ 98 thì có nghĩa là trẻ có cân nặng theo chiều cao lớn.
Cha mẹ nên chú ý rằng trong chế độ ăn của trẻ cần một lượng chất béo vừa đủ mới có thể phát triển tốt. Việc giảm cân bằng cách hạn chế năng lượng cũng được khuyến cáo không nên thực hiện cho trẻ từ 2 tuổi trở xuống.
Việc dư thừa mỡ và năng lượng cũng là một vấn đề đáng quan ngại. Một ví dụ dễ nhìn thấy là nếu trẻ quá nặng cân sẽ không biết đi, biết viết và biết nói – những giai đoạn quan trọng trong sự phát triển thể lực và trí tuệ ở người trẻ.
Cách xác định béo phì ở trẻ em
Cách tính chỉ số béo phì của trẻ em sẽ dựa trên chỉ số BMI được tính toán từ cân nặng và chiều cao của trẻ.
BMI = Cân nặng (kg) / [Chiều cao (m)] 2
- Nếu BMI < 18,5: Trẻ bị hụt cân.
- Nếu 18,5 ≤ BMI < 25: Cân nặng của trẻ bình thường.
- Nếu 25 ≤ BMI < 30: Trẻ bị dư cân.
- Nếu 30 ≤ BMI < 35: Trẻ béo phì cấp độ I.
- Nếu 35 ≤ BMI < 40: Trẻ béo phì cấp độ II.
- Nếu 40 ≤ BMI < 50: Trẻ béo phì cấp độ III.
- Nếu BMI ≥ 50: Siêu béo phì cấp độ IV.
Làm thế nào để tránh béo phì ở trẻ nhỏ?
Cha mẹ nào cũng phải quan tâm tới sự phát triển của con mình. Để hạn chế tình trạng trẻ béo phì và duy trì cân nặng phù hợp cho trẻ nhỏ cha mẹ có thể tham khảo:
Theo dõi cân nặng của người mẹ khi mang thai
Trong thời gian mang thai, nếu người mẹ xuất hiện dấu hiệu bị tăng cân quá nhiều thì sẽ có thể làm tăng nguy cơ tăng cân nặng đối với đứa trẻ của họ khi sinh ra. Các quá trình nghiên cứu về việc tăng cân cũng nhận thấy rằng nếu đứa trẻ sinh ra với cân nặng cao không bình thường thì nguy cơ trẻ béo phì sau này cũng từ đó mà tăng theo.
Nuôi con bằng sữa mẹ
Một số nghiên cứu cũng gợi ý cho các bậc phụ huynh khi nuôi con bằng sữa mẹ sẽ có tác dụng hữu ích làm giảm đi nguy cơ bị béo phì ở trẻ sau này.
Hạn chế các thức uống có đường
Những loại nước ép trái cây không phải thành phần cần thiết đối với chế độ ăn của một em bé. Khi bé đang phải ăn các thực phẩm lỏng, nên giúp bé hấp thu dinh dưỡng qua trái cây tươi và rau xanh.
Khi trẻ quấy khóc, đừng cho ăn ngay
Cha mẹ không nên tạo cho con thói quen mặc định rằng mỗi khi trẻ ăn là trẻ đang đói rồi cho trẻ bú sữa. Hoặc bé không chịu ăn cha mẹ đừng cố gắng bắt ăn bằng được và cho trẻ ăn mỗi khi trẻ thấy thoải mái nhất.
Hạn chế cho trẻ xem tivi
Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ không khuyến khích sử dụng các chương trình dành cho trẻ em từ 2 tuổi trở xuống. Nếu trẻ càng xem tivi nhiều thì nguy cơ bị béo phì ở trẻ lại tăng thêm.
Tại sao theo dõi tăng trưởng và phát triển ở trẻ lại quan trọng?
Theo dõi sự tăng trưởng là quan trọng bởi vì nó đến ngay từ khi đứa trẻ được sinh ra và cha mẹ, người chăm sóc trẻ cần được khuyến khích làm những việc hữu ích sau đây:
- Tham dự những buổi tọa đàm theo dõi và thúc đẩy tăng trưởng thường xuyên (GMP) để có thể chắc chắn rằng con của bạn đang phát triển tốt.
- Đưa con bạn đi theo dõi và thúc đẩy tăng trưởng định kỳ mỗi tháng trong năm đầu sau sinh.
- Trẻ khỏe mạnh và phát triển tốt cần tăng cân đều mỗi tháng. Nếu con bạn không tăng cân hay giảm cân tức là có vấn đề. Cần mang trẻ đến trung tâm y tế gần nhất để điều trị ngay.
- Tham dự các buổi tọa đàm theo dõi và thúc đẩy tăng trưởng của bộ y tế có thể giúp xác định những vấn đề dinh dưỡng mà con bạn đang gặp phải, ví dụ như táo bón hay sưng tấy nặng. Các vấn đề về dinh dưỡng của trẻ em có thể cần được điều trị khẩn.
- Trong những buổi tọa đàm theo dõi và thúc đẩy tăng trưởng của trẻ, cha mẹ hoặc người chăm sóc trẻ có thể đặt câu hỏi dành cho sự tăng trưởng, sức khỏe và dinh dưỡng của con họ để có thể hiểu biết thêm.
Lợi ích của việc theo dõi sự tăng trưởng và phát triển của trẻ
Việc theo dõi sự tăng trưởng và phát triển của trẻ mang lại những lợi ích sau đây:
- Trẻ tăng cân đang là một trong những dấu hiệu quan trọng nhất cho thấy con bạn đang trong tình trạng khỏe mạnh, đang tăng trưởng và phát triển tốt.
- Khám sức khỏe tổng quát cho trẻ cũng có thể phát hiện được rằng chúng có đang tăng cân quá nhiều so với độ tuổi của chúng hay là không. Điều này đòi hỏi các bậc phụ huynh phải thường xuyên kiểm tra cân nặng của trẻ so với chiều cao của trẻ và qua đó có thể biết trẻ có bị nhẹ cân hay không.
- Nếu trẻ thiếu cân hay dư cân thì điều quan trọng là phải kiểm tra chế độ ăn của trẻ và cung cấp lời khuyên cho cha mẹ hoặc người chăm sóc khác để họ có thể chuẩn bị cho trẻ một chế độ dinh dưỡng tốt.
- Mỗi đứa trẻ nên có cho mình một biểu đồ tăng trưởng để có thể thuận tiện cho việc theo dõi sự phát triển của chúng. Nó cho thấy trẻ có đang phát triển đúng với độ tuổi của chúng hay không. Ở mỗi lần đo cân nặng cho trẻ thì nó phải được thể hiện bởi một dấu chấm phía trên biểu đồ tăng trưởng và các dấu chấm phải được liên kết với nhau.
- Một đứa trẻ không tăng được cân qua một hoặc hai tháng có thể cần chế độ ăn tốt hơn như thực phẩm lành mạnh hơn hoặc những bữa ăn nhiều hơn. Trẻ có thể bị ốm hoặc có thể cần được quan tâm và chăm sóc nhiều hơn hoặc trợ giúp về ăn uống. Cha mẹ và nhân viên y tế được đào tạo cần ngay lập tức hành động để phát hiện ra gốc rễ của vấn đề và áp dụng các biện pháp nhằm giải quyết.
Biểu đồ tăng trưởng là gì?
Biểu đồ tăng trưởng bao gồm một loạt những đường cong hiển thị phần trăm mô tả sự thay đổi của chỉ số cơ thể được lựa chọn ở trẻ em được dùng để theo dõi sự phát triển thể chất của trẻ. Biểu đồ tăng trưởng ở trẻ em đã được sử dụng bởi cả các bác sĩ nhi khoa, y tá và các bậc cha mẹ để có thể theo dõi sự phát triển của trẻ sơ sinh, trẻ em và thiếu niên ở Mỹ kể từ năm 1977.
CDC khuyến nghị với các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe nên thực hiện:
- Sử dụng bộ chỉ số tăng trưởng của WHO để có thể theo dõi quá trình phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ em từ 0 đến 2 tuổi
- Sử dụng biểu đồ tăng trưởng CDC đối với những trẻ em từ 2 tuổi trở lên
- Biểu đồ tăng trưởng là công cụ giúp xây dựng trải nghiệm lâm sàng toàn diện cho những trẻ được theo dõi.
Biểu đồ tăng trưởng của trẻ em là chỉ số quan trọng giúp dễ dàng theo dõi chiều cao cân nặng của bé mà những nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sử dụng để có thể tiến hành kiểm tra sức khỏe toàn diện của con bạn. Biểu đồ được sử dụng để tiến hành đánh giá sự khác biệt trong quá trình phát triển của con bạn so với những đứa trẻ khác có cùng một lứa tuổi và giới tính và dùng để kiểm tra xem con bạn đang phát triển thế nào theo năm tháng. Tiêu chuẩn tăng trưởng được sử dụng dành cho trẻ để tiến hành kiểm tra các điều sau đây:
- Chu vi vòng đầu của trẻ (bán kính xung quanh lớn nhất của sọ, vì điều này cho biết não của bé đang phát triển thế nào)
- Trọng lượng của trẻ theo chiều cao
- Cân nặng của trẻ theo tuổi
- Độ dài của trẻ theo độ tuổi.
Các biểu đồ tăng trưởng khác nhau thường được sử dụng cho trẻ em trai và trẻ em gái, và một số biểu đồ tăng trưởng khác nhau cũng được các bác sĩ, y tá và các bậc phụ huynh sử dụng đối với trẻ sơ sinh dưới 24 tháng và đối với những trẻ từ 2 tuổi trở lên.
Ví dụ, con của bạn có thể cũng đang trong quá trình trải qua một giai đoạn phát triển nhảy vọt. Tuy nhiên, thỉnh thoảng, sự thay đổi trong tăng trưởng của trẻ cũng có thể báo hiệu một vấn đề quan trọng và các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của con bạn sẽ phải tiến hành điều tra thêm.
Ví dụ: nếu cân nặng của con bạn trước đây nặng hơn hoặc cao hơn 40% so với những đứa trẻ khác về tuổi và giới tính, nhưng hiện tại nặng hơn hoặc cao hơn 80% so với những đứa trẻ khác, bác sĩ nhi khoa của bạn có thể xem xét điều gì đã tạo ra sự thay đổi trên. sự phát triển.
Một thay đổi khác có thể báo hiệu một vài vấn đề là nếu con bạn không cao ra và nặng hơn so với tỷ lệ bình thường. Một em bé khỏe mạnh và được chăm sóc tốt sẽ phát triển với tốc độ có thể dự đoán trước được. Bất kỳ thay đổi nào so với tỷ lệ bình thường đều có thể giúp bác sĩ của bé phát hiện và xử lý các vấn đề như dinh dưỡng, phát triển hay y tế.
Sự phát triển thể chất của trẻ đang là vấn đề nóng đang được nhiều bậc phụ huynh quan tâm hiện nay. Hy vọng những thông tin do Dr Spa cung cấp bên trên sẽ giúp các bậc phụ huynh có thể biết được về sự phát triển của trẻ một cách chính xác và toàn diện nhất.
