Béo phì là một trong những nguyên nhân làm giảm tuổi thọ, chất lượng cuộc sống và tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh nguy hiểm. Béo phì đang trở nên phổ biến hơn và việc điều trị bệnh béo phì rất thú vị và là một chủ đề nghiên cứu cùng Dr Spa tìm hiểu về thuốc trị béo phì ngay sau đây nhé!
Cách điều trị bệnh béo phì ở người lớn
Chi tiết về cách điều trị bệnh béo phì cho người lớn bạn có thể theo dõi các thông tin dưới đây:
Cắt giảm calo trong chế độ ăn thường ngày
Chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát cân nặng. Vì vậy, điều trị béo phì bằng cách điều chỉnh chế độ ăn là một trong những phương pháp đầu tiên được áp dụng để giảm mỡ thừa, giảm năng lượng nạp vào cơ thể. Đối với những bệnh nhân béo phì có chỉ số BMI trên 35 hoặc chỉ số BMI trên 30 mắc bệnh tiểu đường, mục tiêu là giảm tới 15-20% trọng lượng của họ.
Hiện nay, có nhiều chế độ ăn để điều trị bệnh béo phì ở người lớn:
- Theo nghiên cứu mới nhất, chế độ ăn uống phù hợp có tác dụng giảm cân tuyệt vời khi kết hợp với chế độ ăn giàu năng lượng và chất béo.
- Chế độ ăn giảm năng lượng
- Tiêu hao năng lượng – để đạt được hiệu quả giảm cân, mức tiêu thụ năng lượng ít nhất phải là 500 calo mỗi ngày.
- Chế độ ăn ít chất béo có nghĩa là giảm nguồn năng lượng từ chất béo: chất béo nên thấp. Người Việt Nam nên tiêu thụ chất béo ở mức khuyến nghị thấp: khoảng 15% năng lượng khẩu phần lấy từ chất béo
- . Axit béo no (từ mỡ động vật), axit béo không no 1 nối đôi và nhiều nối đôi (từ dầu thực vật) đều thấp.
Chế độ ăn rất thấp năng lượng
Năng lượng tiêu hao – Năng lượng tiêu hao = 500 -1000Kcal/ngày. Điều này dẫn đến giảm 10% trọng lượng trong sáu tháng. Phương pháp nên tập trung vào việc giảm năng lượng trong chế độ ăn theo từng bước, mỗi tuần giảm khoảng 300 calo từ chế độ ăn hiện tại, cho đến khi giảm năng lượng tương ứng với mức BMI.
Nếu năng lượng tiêu hao và ăn vào của khẩu phần lớn hơn 1000 Kcal thì được gọi là khẩu phần rất ít năng lượng. Chế độ ăn này phải cung cấp cho cơ thể đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết: Vitamin, khoáng chất, axit amin và axit béo thiết yếu: 0,8-1,5 g protein/kg thể trọng. Một ngày/ngày lý tưởng đáp ứng nhu cầu năng lượng của mục tiêu để duy trì sức khỏe và hiệu suất.
Chế độ ăn rất ít năng lượng
Chế độ ăn kiêng rất ít calo rất hiệu quả để giảm cân nhanh chóng. Trọng lượng giảm trung bình trong 12-16 tuần là khoảng 20 kg, người béo phì càng giảm nhiều hơn. Tuy nhiên, thực hiện chế độ ăn rất ít năng lượng có nhược điểm:
- Thật khó để làm điều đó, cần rất nhiều ý chí, bạn không nên quá căng thẳng trong giai đoạn này của chế độ ăn kiêng.
- Các tác dụng phụ có thể xảy ra khi giảm cân nhanh: tăng axit uric máu, bệnh gút, sỏi bàng quang và biến chứng tim mạch.
- Do đó, bệnh nhân béo phì (BMI > 30) và đặc biệt là những người mắc các bệnh khác như tiểu đường loại 2, ngưng thở khi ngủ, chỉ nên tuân theo chế độ ăn rất ít calo dưới sự giám sát y tế.
Vận động thể lực
Ngoài năng lượng ăn vào, năng lượng ăn vào cũng rất quan trọng đối với người béo phì. Ở những bệnh nhân béo phì, việc ít vận động hoặc ít vận động dễ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh khác, chẳng hạn như bệnh tim mạch và tiểu đường. Vận động, tập thể dục thường xuyên cùng với chế độ ăn uống khoa học giúp tăng hiệu quả giảm cân. Tác dụng giảm cân của hoạt động thể chất thay đổi theo mức độ và thời gian tập luyện.
Ưu điểm của hoạt động thể chất và chế độ ăn ít calo là tương đối an toàn cho sức khỏe, không cần phẫu thuật và ít tác dụng phụ. Ngoài ra, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tăng cường hoạt động thể chất ở người trưởng thành thừa cân và béo phì sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bất kể giảm được bao nhiêu cân.
Ngoài ra cũng cần chú ý đến giấc ngủ: ngủ đủ giấc, đảm bảo ngủ đủ 7-9 tiếng mỗi ngày. Người béo phì không nên ngủ quá ít (đặc biệt là ở trẻ em, vì có mối quan hệ giữa ngủ ít và tăng cân), nhưng cũng không nên ngủ quá nhiều.
Dùng thuốc trị béo phì
Vì thị trường thuốc giảm cân rất phức tạp, chúng ta phải đối phó với chúng một cách thành thạo và tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn dùng thuốc.
Những người đang điều trị bệnh béo phì nên luôn nhớ:
- Điều trị bằng thuốc phải được sử dụng kết hợp với chế độ dinh dưỡng và luyện tập khoa học.
- Thuốc chỉ nhằm mục đích giúp bệnh nhân tuân thủ các nguyên tắc điều chỉnh hành vi, tập thể dục và ăn kiêng phù hợp.
- Thuốc giảm cân không chữa được bệnh béo phì, nhưng khi ngừng thuốc thì cân nặng sẽ phục hồi.
- Nó nên được sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ và dưới sự giám sát của một chuyên gia.
- Thuốc phải được xem xét trong từng giai đoạn điều trị lâu dài, bác sĩ phải kê đơn riêng.
- Trong trường hợp béo phì lâu dài, các yếu tố nguy cơ của điều trị bằng thuốc phải được xem xét trong phòng ngừa.
- Chỉ nên tiếp tục điều trị bệnh béo phì ở người lớn nếu tính an toàn và hiệu quả ở bệnh nhân này.
Theo các nhà nghiên cứu Anh, điều kiện để tiếp tục sử dụng thuốc trên 3 tháng là hiệu quả giảm cân ít nhất là 10%. Chỉ định sử dụng thuốc (WHO 2000): Nên xem xét điều trị béo phì bằng thuốc nếu bệnh nhân:
- BMI ≥ 30 và điều trị không thành công bằng chế độ ăn kiêng, tập thể dục và thay đổi hành vi.
- Hoặc nếu chỉ số BMI ≥ 25 và mắc các bệnh lý khác như rối loạn dung nạp glucose, rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp hay nhiều biến chứng của béo phì như thoái hóa khớp, ngưng thở khi ngủ…
Thuốc trị béo phì Orlistat
Có lẽ cái tên Orlistat sẽ còn khá lạ lẫm với chúng ta, vậy đây là loại thuốc chữa bệnh béo phì như thế nào? Cùng giải đáp gay nhé!
Orlistat là gì?
Orlistat là một loại thuốc béo phì có chứa một hợp chất ức chế lipase, một loại enzyme thủy phân chất béo trong dạ dày và tuyến tụy, để giảm sự hấp thụ chất béo của cơ thể. Từ đó, chất béo trong thức ăn (dưới dạng triglycerid) không được thủy phân nên cơ thể không hấp thụ được. Cơ thể hạn chế lượng calo từ thực phẩm, điều này có tác động tích cực đến việc giảm cân và kiểm soát cân nặng. Orlistat không ngăn cản sự hấp thụ calo từ thức ăn có đường và chất béo. Vì vậy, bạn vẫn cần giới hạn tổng lượng calo của mình. Orlistat thường được sử dụng kết hợp với chế độ ăn ít calo để điều trị bệnh béo phì và ngăn ngừa tăng cân ở những bệnh nhân có chỉ số khối cơ thể (BMI) là 30 kg/m² hoặc thừa cân (BMI ≥ 28 kg/m²) có các yếu tố nguy cơ. (ví dụ như cao huyết áp, tiểu đường, tăng lipid máu).
Liều dùng và cách dùng thuốc Orlistat
Người béo phì giảm cân nên uống Orlistat trước bữa ăn. Thuốc dùng ngày 3 lần, nếu điều trị bằng thuốc sau 12 tuần mà không cho kết quả khả quan, không giảm được ít nhất 5% cân nặng thì cần hỏi ý kiến bác sĩ để xem xét ngừng điều trị. Xin lưu ý rằng thuốc chỉ được kê đơn cho người lớn và trẻ em trên 12 tuổi.
Tác dụng phụ thường gặp
Trong quá trình điều trị bằng Orlistat, bệnh nhân có thể gặp các tác dụng phụ sau:
- khó tiêu
- Tiêu chảy, đại tiện không tự chủ
- Phân sưng và nhờn
- Buồn nôn, đau bụng, nước tiểu sậm màu, vàng mắt, vàng da.
- Các triệu chứng của bệnh sỏi thận như đau lưng, đau khi đi tiểu, nước tiểu có màu hồng, lẫn máu…
- Phản ứng dị ứng nghiêm trọng nhưng rất hiếm gặp cũng có thể xảy ra, bao gồm phát ban, ngứa, sưng mặt, lưỡi, cổ họng, chóng mặt nghiêm trọng, khó thở, v.v.
- Nhức đầu, lo lắng, mệt mỏi, chảy máu trực tràng và kinh nguyệt không đều. Tuy nhiên, đây là những tác dụng phụ hiếm gặp.
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ tác dụng phụ nào ở trên, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để đảm bảo an toàn.
Lời khuyên khi dùng thuốc trị béo phì
- Thuốc trị béo phì này không phù hợp với những người quá mẫn cảm với orlistat và các thành phần của nó.
- Sản phẩm không nên được sử dụng cho những người bị kém hấp thu mãn tính hoặc ứ mật hoặc bệnh nhân có tiền sử tăng oxy máu niệu, sỏi thận canxi oxalat, suy giáp, một số rối loạn ăn uống (chán ăn tâm thần). / hội chứng ăn vô độ), nhiễm HIV, co giật, v.v. Thuốc này không dành cho phụ nữ mang thai hoặc cho con bú. Bệnh nhân cũng nên tránh sử dụng thuốc cùng với ciclosporin.
- Bên cạnh việc uống Orlistat, người béo phì nên bổ sung thêm các loại vitamin tan trong chất béo gồm A, D, E và K để cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Vì Orlistat có thể làm giảm hấp thu các vitamin tan trong chất béo. Bệnh nhân béo phì nên dùng các chế phẩm vitamin ít nhất 2 giờ trước hoặc sau khi uống Orlistat.
- Trong thời gian điều trị bằng Orlistat, bệnh nhân phải tuân theo chế độ ăn uống cân bằng và ít calo. Bệnh nhân nên chia đều lượng chất béo, carbohydrate và protein cho 3 bữa ăn. Một bữa ăn không nên chứa quá 30 calo chất béo để hạn chế những tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng thuốc.
Cách xử lý khi quên liều hoặc quá liều thuốc trị béo phì
Nếu người bệnh quên uống một liều thì phải uống ngay, trừ khi sau bữa ăn 1-2 giờ, vì phần lớn chất béo trong chế độ ăn đã được hấp thụ và thuốc sẽ không có tác dụng.
Nếu đã hơn 1-2 giờ trôi qua kể từ bữa ăn cuối cùng, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng thuốc vào thời gian bình thường tiếp theo. Xin lưu ý rằng bạn không được dùng liều gấp đôi vào lần tới.
Nếu bạn vô tình dùng quá liều và gặp các triệu chứng như ngất xỉu hoặc khó thở, hãy đến trung tâm y tế gần nhất và mang theo một vỉ thuốc để xử lý kịp thời.
Ngoài ra, nếu bữa ăn của người bệnh không có dầu mỡ hoặc bỏ bữa thì không cần sử dụng thuốc trong bữa ăn đó.
Chế độ ăn uống khoa học, giảm calo và tập thể dục là cách điều trị béo phì an toàn. Do đó, những người béo phì nên bắt đầu một chương trình ăn kiêng và tập thể dục trước khi sử dụng Orlistat hoặc các loại thuốc trị béo phì khác.
Trong khi dùng thuốc, những người béo phì nên tiếp tục ăn một chế độ ăn uống lành mạnh và hoạt động thể chất.
Dựa trên những thông tin trên, Dr Spa hy vọng bạn đã có thêm thông tin hữu ích về cách đối phó với tình trạng thừa cân béo phì và đạt được cân nặng phù hợp. Chúc các bạn giảm cân an toàn và sớm có được vóc dáng như ý muốn.
