Hội chứng ngưng thở khi ngủ có thể xảy ra ở bất cứ lứa tuổi nào đặc biệt là tuổi trung niên. Ngưng thở khi ngủ nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đái tháo đường, tăng huyết áp trong rối loạn nhịp tim, đột quỵ… Vậy chi tiết bệnh lý đó như thế nào? Hãy cùng Dr Spa tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Bệnh ngừng thở khi ngủ là gì?
Trong khi ngủ bệnh nhân mắc phải hội chứng ngưng thở khi ngủ phải chịu tình trạng thanh quản co thắt khiến cho cơ vùng hầu cũng “nghỉ ngơi”. Tình trạng tắc nghẽn khiến cho khí đi qua vùng hầu họng không tốt và người bệnh sẽ ngáp nhằm chống lại tình trạng trên. Nếu vùng hầu họng hoàn toàn đóng kín thì bệnh nhân sẽ ngưng thở trong một khoảng thời gian, hiện tượng này gọi là bệnh ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn.
Tình trạng tắc nghẽn có thể kéo dài khoảng 10s hoặc hơn và tái diễn nhiều lần trong đêm. Người bệnh hoàn toàn không nhớ nhiều đến tình trạng trên mặc dù có một vài cơn mơ tỉnh giấc sau mỗi lần ngưng thở.
Nguyên nhân bệnh ngừng thở khi ngủ
Nguyên nhân gây ra chứng ngừng thở khi ngủ do đâu? Lý do thông thường là vì tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn đường hô hấp trên trong khi ngủ như: mô ở thành sau họng sưng lên, lưỡi lớn, vấn đề về cơ hàm, . .. Còn chứng ngưng thở khi ngủ thường là có vấn đề ở não khiến tín hiệu điều khiển cơ hô hấp của người bệnh khi ngủ bị rối loạn.
Tại sao người thừa cân béo phì hay mắc chứng ngừng thở khi ngủ?
Trong khi ngủ, phần cơ vùng hầu họng được thả lỏng, lưỡi cùng các mô mềm vùng hầu họng nở ra gây tắc nghẽn đường thở một phần hoặc hoàn toàn.
Ở người thừa cân – béo phì hiện tượng khi ngủ đôi khi ngừng thở thường xuyên xảy ra, lượng mỡ được phân bố nhiều xung quanh vùng đường hô hấp trên dẫn tới tắc nghẽn đường thở. Điều này đã góp phần làm tăng tắc nghẽn đường thở khi ngủ. Ngoài ra, lượng mỡ tập trung tại vùng cổ và vùng ngực cũng là nguyên nhân làm giảm thể tích phổi và làm tăng nhu cầu oxy.
Một số nghiên cứu cho biết, khi cân nặng tăng 10% thì nguy cơ mắc ngừng thở khi ngủ tăng lên 6 lần. Trong một nghiên cứu khác, ngừng thở khi ngủ mức độ vừa và nặng gặp ở 11% nam có cân nặng bình thường và 21% nhóm thừa cân béo phì (BMI 25 – 30) , tăng thêm 63% ở nhóm BMI> 30. Tương tự, với nữ giới, ngừng thở khi ngủ gặp ở 3% ở nhóm cân nặng bình thường, 9% ở nhóm thừa cân và 22% ở nhóm béo phì.
Bệnh ngừng thở khi ngủ cũng đặc biệt hay gặp với các bệnh nhân mắc một số bệnh tim mạch chuyển hoá như: tiểu đường type 2, tăng huyết áp, tai biến mạch máu não. ..
Triệu chứng bệnh ngừng thở khi ngủ
- Ngủ ngáy cũng là triệu chứng phổ biến nhất. Bệnh nhân có các cơn ngưng thở giữa đêm, thở phì phò, đầu và cuối kỳ ngưng thở. Ngáy lớn nhất khi nằm nghiêng và giảm khi nằm sấp.
- Mệt mỏi cả ngày: người bị ngưng thở khi ngủ hay mệt mỏi, mất tập trung trong công việc, giảm trí nhớ và thay đổi tâm trạng, dễ nổi cáu.
- Buồn ngủ giữa đêm: bệnh nhân có thể tỉnh giấc ngay khi đang làm việc hoặc cả khi đang nghỉ ngơi.
- Đau đầu khi tỉnh dậy: nguyên nhân do thay đổi nồng độ oxy não giữa đêm.
Đối tượng nguy cơ bệnh ngừng thở khi ngủ
Bệnh ngừng thở khi ngủ thường xảy ra ở những người nào?
Phụ nữ mang thai
Ngưng thở khi ngủ có thể ít xảy ra. Mặc dù mức độ chính xác vẫn chưa rõ, có ước tính khoảng 10% phụ nữ mang thai bị ảnh hưởng. Ngưng thở khi ngủ xảy ra nhiều hơn với phụ nữ thừa cân béo phì và tăng cân trong thời kỳ mang thai cũng làm tăng nguy cơ.
Phụ nữ có kích cỡ cổ to cũng có nguy cơ cao ngưng thở khi ngủ. Ngoài ra, nghẹt mũi do nồng độ progesterone cao có thể góp phần gây nên tình trạng này. Dung tích phổi có thể giảm do sức ép từ thai nhi, dẫn đến tăng nhịp thở. Tiếp xúc với khói thuốc lá cũng là một yếu tố nguy cơ gây ngưng thở khi ngủ
Người mắc bệnh lý mạn tính
Người mắc bệnh lý mạn tính có nguy cơ ngừng thở khi ngủ. Bệnh lý mạn tính là một tình trạng lâm sàng mà một người bị mắc phải trong thời gian kéo dài. Các loại bệnh lý này bao gồm bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) , bệnh hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn tiến triển (emphysema) , và bệnh nhồi máu cơ tim. Ngừng thở khi ngủ và các bệnh tim mạch có mối liên hệ mật thiết với nhau
Một số người mắc bệnh lý mạn tính sẽ có khó thở và khó nuốt, những điều này có thể gây ra tình trạng ngừng thở khi ngủ, được gọi là rối loạn ngủ mãn tính. Rối loạn ngủ mạn tính có thể gây ra nhiều vấn đề sức khoẻ khác nhau như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, và một số vấn đề liên quan đến hô hấp. Vì vậy, nếu bạn mắc bệnh lý mạn tính, bạn nên nói chuyện với bác sĩ của mình về một số phương pháp làm giảm nguy cơ ngừng thở khi ngủ và những tình trạng khác liên quan đến bệnh lý của bạn.
Trẻ sơ sinh
Hầu hết mọi đối tượng trẻ sơ sinh đều có nguy cơ mắc chứng ngưng thở khi ngủ, tuy nhiên gặp nhiều hơn ở trẻ sinh non, mắc hội chứng Down và một số bệnh lý bẩm sinh khác.
Trẻ càng sinh non thì nguy cơ mắc chứng ngưng thở khi ngủ càng cao. Và có hơn một nửa trẻ mắc hội chứng Down mắc bệnh ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ (OSA) .
Ở trẻ sinh dưới 37 tuần của thai kỳ, bệnh được gọi là ngưng thở ở trẻ sinh non. Ở trẻ sinh ra sau tuần thứ 37 hoặc muộn hơn, nó được gọi là ngưng thở ở trẻ sơ sinh.
Phòng ngừa bệnh ngừng thở khi ngủ
Để phòng chống hội chứng ngưng thở khi ngủ, ở trẻ thừa cân béo phì thì việc giảm cân rất quan trọng với hội chứng ngưng thở khi ngủ và với một số bệnh lý khác như rối loạn tim mạch, mỡ máu, huyết áp. .. Bác sĩ những trường hợp có kèm theo bất thường về giải phẫu như biến dạng hàm mặt hoặc lưỡi rủ quá thấp cần có can thiệp về chuyên khoa.
Thay đổi lối sống có thể làm giảm các triệu chứng ngưng thở khi ngủ: giảm cân nặng (giảm cân đặc biệt quan trọng vì có thể giảm cân nặng hoặc có thể chữa được ngưng thở khi ngủ) ; tránh bia rượu; ngưng dùng thuốc kích thích và chất gây nghiện; ngưng thuốc lá; thay đổi tư thế ngủ (nâng đầu giường lên cao 10cm, không kê gối cao; những bệnh nhân bị ngưng thở khi ngủ do hay ngáy nhưng lại ít bị vấn đề về hô hấp khi nằm ngửa) .
Các biện pháp chẩn đoán bệnh ngừng thở khi ngủ
Nếu có vấn đề về giấc ngủ, khuyến nghị nên đi khám và tư vấn với bác sĩ chuyên khoa Hô hấp. Bác sĩ điều trị có thể tiến hành khảo sát sâu hơn về giấc ngủ để xác định, được gọi là: thử đa ký giấc ngủ. Thử nghiệm này sẽ xác nhận có bị hội chứng ngưng thở khi ngủ hay không và bạn đang bị loại ế nào. Bác sĩ cũng có thể thực hiện thêm một số thử nghiệm khác nhằm xác định liệu bạn có đang bị bệnh lý nào khác mà mình không rõ như suy tim, viêm hô hấp mãn tính, bệnh sỏi thận hoặc bệnh rối loạn hooc môn.
- Khám lâm sàng Hô hấp
- Khám chuyên khoa Tai Mũi Họng
Thông tin
Ghi đa ký hô hấp được thực hiện bởi một chuyên gia về giấc ngủ ở phòng khám hay bệnh viện, để kiểm tra chỉ số ngừng thở thở yếu (IAH) :
- IAH> = 30 Ghi đa ký giấc ngủ đủ để xác định
- IAH <30 Ghi đa ký giấc ngủ cần thiết
Các biện pháp điều trị bệnh ngừng thở khi ngủ
Cách chữa trị chứng ngưng thở khi ngủ có nhiều biện pháp điều trị và sẽ được quyết định tuỳ theo tình trạng sức khoẻ của bệnh nhân. Bác sĩ của bạn có thể cần phải hội chẩn với bác sĩ chuyên khoa khác như chuyên khoa Hô hấp, Tim mạch, y tá và kỹ thuật viên. Kế hoạch điều trị cho bạn có thể phối hợp một số biện pháp điều trị dưới đây:
- Liệu pháp áp lực đường thở dương kéo dài.
- Đeo nẹp hàm.
- Phẫu thuật.
- Các bài tập chữa ngừng thở khi ngủ
- Giảm cân.
- Thay đổi cách ăn uống.
- Uống thuốc chữa bệnh ngừng thở khi ngủ
- Thở cpap điều trị ngừng thở khi ngủ
- Máy thở áp cpap cho người ngừng thở khi ngủ
Ngừng thở khi ngủ có nguy hiểm không?
Ngưng thở khi ngủ có thể gây ra thiếu hụt oxy nghiêm trọng, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan như tim, phổi, thận, tuyến tuỵ, gan, . .. từ đó gây rối loạn hô hấp, tăng huyết áp và tăng nguy cơ đột quỵ do nhồi máu não hoặc nhồi máu cơ tim.
Chính vì thế, tình trạng ngưng thở khi ngủ kéo dài có thể ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ và có nguy cơ gây tử vong.
Vậy là qua bài viết trên DrSpa đã cung cấp cho các bạn các góc nhìn đa chiều nhất về hội chứng ngừng thở khi ngủ. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho mọi người. Nếu có vấn đề gì hãy để lại bình luận ngay phía dưới để chúng tôi có thể giải đáp giúp các bạn ngay nhé!
